Του Γιώργου Λεκάκη
Ο Φωκαεύς Έλλην θαλασσοπόρος και γεωγράφος Πυθέας, τον 4ο π.Χ. αι. από την Μασσαλία είναι επισήμως ο πρώτος που έδωσε γραπτές πληροφορίες για νησιά της δυτικής Ευρώπης, όπως η Βρετανία και η Ιρλανδία. Τα συγγράμματά του έφεραν τον τίτλο «Περί Ωκεανού και Γης περίοδος». Αλλά από τα βιβλία του δεν διεσώθησαν παρά ελάχιστα αποσπάσματα, τα οποία προέρχονται από έργα συγγραφέων, που τον σχολιάζουν - βλ. Στράβ. 1/4.2-5 κ.ά., Πολύβ. 34/5.2 κ.ε. Τα αποσπάσματα του Πυθέα του Μασσαλιώτη εκδόθηκαν για πρώτη φορά το 1952 (1- lb, 14015, εκδ. H. J. Mette, Pytheas von Massalia, Βερολίνο, 1952).
«Ιέρνη, νήσος εν τω πέρατι προς δυσμάς – το εθνικόν Ιερναίος» - βλ. Στέφ. Βυζάντιος.
«Των δ’ Βρεττανικών νήσων η μεγίστη καλουμένη Αλβίων την περίμετρον έχει σταδίων τρισμυρίων εννακισχιλίων, η δ’ Ιέρνη αναλόγως ταύτης μείζω» - βλ. «Γεωγραφικά» αδέσποτα, frgm. 1,8.
Κατά Κλαύδιο Πτολεμαίο:
Ἰουερνίας νήσου Πρεττανικῆς θέσις
Εὐρώπης πίναξ α.
Βρεττανία και Ιβερνία (*).
Ἀρκτικῆς πλευρᾶς περιγραφὴ, ἦς ὑπέρκειται Ὠκεανὸς Ὑπερβόρειος.
Βόρειον ἄκρον ια ξα
Οὐεννίκνιον ἄκρον ιβ _ γ ξα γ - Βεννίκνιον
Οὐιδούα ποταμοῦ ἐκβολαί ιγ ξα – Βιδούας
Ἀργίτα ποταμοῦ ἐκβολαί ιδ _ ξα _ - Αργίτης, Αργείτης, εξ Άργους
Ῥοβόγδιον ἄκρον ι γ ξα _
Παροικοῦσι δὲ τὴν πλευρὰν ἀπὸ μὲν δυσμῶν Οὐεννίκνιοι / Βεννίκνιοι
εἶτα ἐφεξῆς καὶ πρὸς ἀνατολὰς Ῥοβόγδιοι.
Δυτικῆς πλευρᾶς περιγραφὴ, ᾗ παράκειται Δυτικὸς Ὠκεανός.
Μετὰ τὸ Βόρειον ἄκρον, ὅ ἐστιν ια ξα
Ῥαουίου ποταμοῦ ἐκβολαί ια γ ξ γο - Ῥαβίου
Μάγνατα πόλις ἐπίσημος ια δ ξ δ – Μαγνατη, Μαγνησία, αποικία Μαγνήτων
Λιβνίου ποταμοῦ ἐκβολαί ι _ ξ
Αὐσόβα ποταμοῦ ἐκβολαί ι _ νθ _
Σήνου ποταμοῦ ἐκβολαί θ _ νθ _
Δοὺρ ποταμοῦ ἐκβολαί θ γο νη γο
Ἰέρνου ποταμοῦ ἐκβολαί η νη
Νότιον ἄκρον ζ γο νζ _δ
Παροικοῦσι δὲ τὴν πλευρὰν μετὰ τοὺς Οὐεννικνίους / Βεννικνίους Ἐρδῖνοι,
ὑφ᾽ οὓς Μαγνᾶται / Μάγνητες
εἶτα Αὐτεῖνοι·
εἶτα Γαγγανοὶ,
ὑφ᾽ οὓς Οὐελλάβοροι / Βελλάβοροι
Τῆς ἐφ’ εξῆς μεσημβρινῆς πλευρᾶς περιγραφὴ, ᾗ παράκειται Ὠκεανὸς Οὐεργιόνιος / Βεργιόνιος
Μετὰ:
τὸ Νότιον ἄκρον, ὅ ἐστιν ζ γο νζ _ δ
Δαβρώνα ποταμοῦ ἐκβολαί ια δ νζ
Βίργου ποταμοῦ ἐκβολαί ιβ _ νζ _
Ἱερὸν ἄκρον. ιδ νζ _ γ
Παροικοῦσι δὲ τὴν πλευρὰν μετὰ τοὺς Οὐελλαβόρους / Βελλαβόρους
Ιούερνοι / Ιβέρνοι
ὑπὲρ οὓς Οὐσδίαι
καὶ ἀνατολικώτεροι Βρίγαντες.
Ἀνατολικῆς πλευρᾶς περιγραφὴ, ᾗ παράκειται Ὠκεανὸς καλούμενος Ἰουερνικός.
Μετὰ
τὸ Ἱερὸν ἄκρον, ὅ ἐστι ιδ νζ _ γ
Μοδόννου ποταμοῦ ἐκβολαί ιγ γο νη γο
Μαναπία πόλις ιγ _ νη γο – νυν ΔΟΥΒΛΙΝΟΝ, πρωτεύουσα της Ιρλανδίας.
Ὀβόκα ποταμοῦ ἐκβολαί ιγ νθ
Ἔβλανα πόλις ιδ νθ _
Βουουίνδα ποταμοῦ ἐκβολαί ιδ γο νθ γο
Ἰσάμνιον ἄκρον ιε ξ
Οὐινδέριος ποταμοῦ ἐκβολαί ιε ξ δ - Βινδέριος
Λογία ποταμοῦ ἐκβολαί ιε γ ξ γο
μεθ᾽ ἃς τὸ Ῥοβόγδιον ἄκρον.
Παροικοῦσι δὲ καὶ ταύτην τὴν πλευρὰν μετὰ τοὺς Ῥοβογδίους Δαρῖνοι,
ὑφ᾽ οὓς Οὐολούντιοι / Βολούντιοι
εἶτα Ἐβλάνιοι·
εἶτα Καῦκοι,
ὑφ᾽ οὓς Μανάπιοι·
εἶτα Κοριονδοὶ ὑπὲρ τοὺς Βρίγαντας.
Πόλεις δέ εἰσι μεσόγειοι αἵδε·
Ῥηγία ιγ ξ γ
Ῥαῖβα ιβ νθ _δ
Λάβηρος ιγ νθ δ
Μακόλικον ια _ νη γο
Ῥηγία ἑτέρα ια νθ _
Δοῦνον ιβ _ νη _δ
Ιβερνία / Ιουερνίς ια νη
Ὑπέρκεινται δὲ νῆσοι τῆς Ἰουερνίας / Ιβερνίας
αἵ τε καλούμεναι Αἰβοῦδαι πέντε τὸν ἀριθμὸν, ὧν ἡ μὲν δυτικωτέρα καλεῖται Αἰβοῦδα ιε ξβ
ἡ δ᾽ ἐφεξῆς αὐτῆς πρὸς ἀνατολὰς
ὁμοίως Αἰβοῦδα ιε γο ξβ
εἶτα Ῥικίνα ιζ ξβ
εἶτα Μαλαῖος ιζ _ ξβ _
εἶτα Ἐπίδιον ιη _ ξβ
Καὶ ἀπ᾽ ἀνατολῶν τῆς Ἰουερνίας εἰσὶν αἵδε νῆσοι·
Μονάοιδα ιζ γο ξα _
Μόνα νῆσος ιε νζ γο – νησος Μινώα, νυν Μαν, αποικία Μινωιτών εκ Κρητης
Ἄδρου ἔρημος ιε νθ _ - νήσος Άνδρος.
Λίμνου ἔρημος ιε νθ – νήσος Λήμνος.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για την ΙΡΛΑΝΔΙΑ, ΕΔΩ.
(*) Σχετική η Hibernian Σκοτίας;
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.4.2020.
http://www.arxeion-politismou.gr/2022/01/arxaia-elliniki-Irlandia.html?spref=fb&fbclid=IwAR2TI5ur_trr9QLGAg3pAzedGXeXcNJNcBuObae1bQ0XMuNHWG5EHDfe1YA
(*) Σχετική η Hibernian Σκοτίας;
ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκης "Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις". ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, 5.4.2020.
http://www.arxeion-politismou.gr/2022/01/arxaia-elliniki-Irlandia.html?spref=fb&fbclid=IwAR2TI5ur_trr9QLGAg3pAzedGXeXcNJNcBuObae1bQ0XMuNHWG5EHDfe1YA
0 Σχόλια